Kilka lat temu, w poszukiwaniu czegoś rzadkiego i fascynującego, odkryłam czerń. Właściwie to nie jest czerń. To nam się tylko tak wydaje, bo czarny kolor kwiatów lub liści tak naprawdę nie istnieje.

Odkrycie "czarnych" roślin niesłychanie wzbogaciło mój ogród i pozwoliło na stworzenie niespotykanej kompozycji, a jednocześnie dało mi satysfakcję posiadania niezwykłej i intrygującej kolekcji. Ponadto, jako zawodowy ogrodnik i projektant ogrodów, mam nowe możliwości stworzenia czegoś niebanalnego również w ogrodach swoich klientów. Od tamtego czasu moją ulubioną czarną rośliną stał się konwalnik (Ophipogon planiscapus "Nigrescens"), który często zestawiam z innymi bylinami o kontrastującej barwie liści.

Niekoniecznie cała rabata musi być "czarna". Pojedyncze grupy "czarnych" roślin mogą zostać użyte jako akcenty kolorystyczne w różnego rodzaju nasadzeniach, gdzie używa się kontrastujących barw. Dzięki tym kontrastom niezwykłość tych "czarnych" rarytasów od razu zwraca uwagę.

Znaczna część roślin czarnolistnych pochodzi z półkuli południowej np. z Australii. Mając niepozorne kwiaty, muszą czymś skutecznie przyciągnąć owady zapylające, stąd to efektowne zabarwienie. Czerwony barwnik chroni również liście przed nadmiernym promieniowaniem słonecznym. Natomiast "czarne" kwiaty w rzeczywistości są ciemnoczerwone, ciemnofioletowe, ciemnoniebieskie lub ciemnopurpurowe. Wymagają w większości słonecznego stanowiska. Moja niezwykła kolekcja jest więc tylko umownie "czarna".

Zgromadziłam rośliny o najciemniejszych liściach lub najciemniejszych kwiatach występujące w naszej rodzimej przyrodzie i pochodzące z odległych stron świata oraz odmiany stworzone przez hodowców. Nie wszystkie zimują w naszym klimacie. Część muszę przenosić do chłodnego pomieszczenia, reszta zimuje w namiocie foliowym.

W maju, kiedy minie groźba wiosennych przymrozków, a wysokie temperatury pod folią sprawią, że rośliny szybciej wejdą w okres wegetacji i wypuszczą nowe liście - przenoszę całą kolekcję znów na taras. Jego wygląd zmienia się jak w kalejdoskopie, gdyż donice ciągle można przestawiać. Jeśli coś przekwitnie i w danym momencie przestaje być dekoracyjne - natychmiast przycinam, przesadzam w żyzną ziemię na bazie kompostu własnej produkcji lub nawożę płynnym Florovitem, wstawiam pod folię i czekam, aż znów się zagęszczą. Często dzięki temu kwitną drugi raz.

Co roku roślin przybywa i robię nową aranżację. W tym roku umieściłam rośliny zwisające na ścianach, natomiast te zimujące w gruncie przesadziłam z donic do ogrodu, tworząc "czarną" rabatę. Jako koloru kontrastowego użyłam srebrnej bylicy (Artemisia) i sporo ognistej czerwieni. Część rabaty wysypałam jasnymi kamyczkami, aby stworzyć tło dla czarnolistnego konwalnika (Ophiopogon ).

Poniżej znajduje się lista roślin, które można zaliczyć do "czarnych" ze względu na barwę liści, kwiatów lub pędów.

Drzewa liściaste:

• Fagus sylvatica "Dawyck Purple"
• Fagus sylvatica "Purpurea Pendula"
• Fagus sylvatica "Riversii" i inne
• Catalpa erubescens "Purpurea"
• Gleditsia tricanthos "Rubylace"
• Acer palmatum "Atropurpureum"
• Prunus cerasifera "Nigra"
• Acer palmatum "Dissectum Atropurpureum"
• Acer palmatum "Blood Good"
• Acer platanoides "Crimson King"
• Betula pendula "Purpurea"
• Prunus spinosa "Purpurea"
• Salix gracilistyla "Melanostachys"
• Malus "Royalty"

Krzewy liściaste:

• Cotinus coggygria "Royal Purple"
• Berberis thunbergii "Atropurpurea"
• Sambucus nigra "Gwincho Purple"
• Loropetalum chinensis "Blush"
• Berberis thunbergii "Helmond Pillar"
• Berberis thunbergii "Bagatelle"
• Berberis thunbergii "Dart's Red Lady"
• Physocarpus opulifolius "Diabolo"
• Pittosporum tennifolium "Tom Thumb"
• Pittosporum tennifolium "Nigricans"

Byliny zimujące w gruncie:

• Helleborus hybridus "Pluto"
• Hemerocallis "Super Purple"
• Hemerocallis "Purple Rain"
• Hemerocallis "Night Raider"
• Viola labradorica
• Sedum telphium "Matrona"
• Sedum telphium "Atropurpureum"
• Euphorbia amygdaloides "Purpurea"
• Euphorbia dulcis "Chameleon"
• Euphorbia "Fens Ruby"
• Lobelia cardinalis "Dark Crusader"
• Lobelia cardinalis "Queen Victoria"
• Papaver somniferum "Black Peony"
• Papaver orientale "Tiirkenlouis"
• Plantago major "Rosularis"
• Aquilegia vulgaris "Wiliam Guiness"
• Scabiosa atropurpurea
• Centaurea jacea "Jody"

Oprócz w.w. istnieje jeszcze mnóstwo roślin, które w Polsce w gruncie nie zimują.

Fot. Danuta Młoźniak - Gardenarium